„Subjunctive” (tryb łączący) to użycie formy „Past” (Past Subjunctive) lub bezokolicznika bez „to” (Present Subjunctive) dla wyrażenia hipotetycznej sytuacji lub życzenia, np.
“Gdybym był bogaty …. “ („If I were rich ....”)
W trybie łączącym, formy „were” możemy użyć we wszystkich osobach (I were; you were; he were), w przeciwieństwie do czasu „Past Simple” (I was; you were; he was).
● Present Subjunctive używamy dla wyrażenia czynności pożądanej, proponowanej – życzenia lub nadziei („niech …”, „oby …”, „ażeby …”), np.
Come what may, I’ll stand by you.
Niech się dzieje co chce, i tak cię nie opuszczę.
Long live the king!
Niech żyje król!
They suggested that the firm appoint a new manager.
Zaproponowali, żeby firma wyznaczyła nowego menadżera.
Oprócz zdań wyrażających życzenia (- dwa pierwsze przykłady), Present Subjunctive jest używany głównie w języku oficjalnym, po takich czasownikach jak: suggest, propose, demand, order, insist, ask, recommend oraz would rather.
Po czasownikach tych możemy również użyć konstrukcji:
should + “bezokolicznik” :
They insist that he go there now.
They insist that he should go there now.
● Past Subjunctive wyraża hipotetyczne założenie lub życzenie dotyczące teraźniejszości lub przeszłości.
Typowym przykładem użycia trybu łączącego są zdania warunkowe
Conditionals – typ 2 i 3. W zdaniu podrzędnym opisującym warunek (If ….) używamy właśnie trybu Past Subjunctive (w formie czasów: Past Simple lub Past Perfect).
Trybu tego używamy po następujących słowach i wyrażeniach:
If | Gdyby |
If it weren’t /hadn’t been for (him) | Gdyby nie (on) …. |
Supposing /Suppose | Przypuśćmy, że …. |
as if = as though | tak, jak gdyby |
in case | na wypadek gdyby |
It’s (high) time | Najwyższy czas (aby) …. |
(He) wishes he was | (On) żałuje, że nie jest |
If only | Gdyby tylko |
Przykłady:
If only we knew where he lives!
Gdybyśmy tylko wiedzieli gdzie on mieszka.
It’s high time you got up. (= It’s time for you to get up.)
Najwyższy czas, żebyś wstał.
She always slept by the phone in case he rang in the night.
Zawsze spała przy telefonie na wypadek, gdyby zadzwonił w nocy.
*I’d rather you paid cash. (= I’d prefer you to pay cash.)
Wolałbym, żebyś zapłacił gotówką.
*Gdy moje życzenie nie dotyczy innej osoby, lecz mnie samego wówczas po wyrażeniu I’d rather jest bezokolicznik bez “to”, np.
I’d rather pay cash. [Present Subjunctive]
Wolałbym zapłacić gotówką.
He behaves as if he owned that place.
Zachowuje się tak, jakby to miejsce było jego.
Suppose that he hadn’t been there. What would you have done?
A co, gdyby go tam nie było?
If it hadn’t been for the goalkeeper, they’d have lost the match.
Gdyby nie bramkarz, przegraliby ten mecz.
ZDANIA Z CZASOWNIKIEM “WISH”
Przyjrzyjmy się dokładnie zdaniom z wish:
I wish I knew his address. (= I’m sorry that I don’t know his address)
Żałuję /Szkoda, że nie znam jego adresu.
I wish I had known his address. (= I’m sorry /I regret that I didn’t know his address)
Żałuję /Szkoda, że nie znałem (wtedy) jego adresu.
I wished I had known his address.
(= I was sorry /I regretted that I didn’t know his address)
Żałowałem (wtedy), że nie znałem (wtedy) jego adresu.
Czas czasownika wish wskazuje na to, kiedy osoba (podmiot) żałowała danej sytuacji (żałuję; żałowałem), natomiast czas Past Simple (nie znam) wskazuje na bieżącą sytuację, a Past Perfect (nie znałem) na sytuację z przeszłości czyli minioną.
Zauważmy też, że zdania te tłumaczymy w pewnym odwróceniu, tzn. angielskie zdania oznajmujące są tłumaczone jako polskie przeczące i odwrotnie.
Zdania z wish mogą także wyrażać pragnienie dotyczące zmiany postawy, nawyków, zachowania innej osoby, np.
She wishes he would stop smoking.
Ubolewa nad tym, że on nie chce przestać palić.
W zależności od opisywanej sytuacji, zamiast czasu Past Simple,
może być użyty czas Past Continuous.
I wish you were coming with us. (= I’m sorry that you aren’t coming with us)
Szkoda, że z nami nie jedziesz.
Ćwiczenie 1
Przetłumacz zdania.
- Najwyższy czas, żebyśmy kupili nowy samochód.
_____________________________________________________
Adam czasami zachowuje się tak, jakby był jej szefem.
_____________________________________________________
Wolałbym, żebyście nie jechali nocą.
_____________________________________________________
Przypuśćmy, że mieszkałbyś nad morzem.
_____________________________________________________
Niech się dzieje, co chce.
_____________________________________________________
Ćwiczenie 2
Przetłumacz zdania, używając czasownika wish.
- Ania chciałaby, żeby Marcin częściej do niej dzwonił.
______________________________________________________
- Żałował, że wydał tyle pieniędzy.
______________________________________________________
- Szkoda, że nie wzięliśmy mapy.
______________________________________________________
- Szkoda, że ona nie jedzie z nami.
______________________________________________________
- Żałuje teraz, że nie została w poprzedniej pracy.
______________________________________________________
Opracowanie: Marek Czekaj
