Present Perfect - budowa i zastosowanie - czas teraźniejszy dokonany

FORMA

Czas Present Perfect (Simple) tworzy słowo posiłkowe “have”
oraz imiesłów przeszły (np. zrobione, napisane).
Imiesłów przeszły czasownika regularnego, jest taki sam, jak jego forma przeszła, tzn. utworzony przez dodanie końcówki ed.

UŻYCIE:

1. Czas Present Perfect używany jest w opisach zdarzeń, które miały miejsce czas temu i są przytaczane jako dokonania lub życiowe doświadczenia, ale bez podania czasu zdarzenia. Zdaniom tego typu towarzyszą słowa: ever, never.

   ever	kiedykolwiek
   never	nigdy

   Przykłady:

   I have visited a lot of places.

   She has never kept any pets at home.

   Have you ever flown on an airplane?

   FORMY UŻYTYCH CZASOWNIKÓW

   visit – visited – visited

   keep – kept – kept

   fly – flew – flown

   Zobacz też porównie czasów Present Perfect i Past Simple
   w zakładce Present Perfect vs Past Simple

2. Czasu Present Perfect używamy, gdy mówimy o czynnościach zrobionych niedawno, ze skutkiem aktualnym w czasie bieżącym. Zdaniom tego typu mogą towarzyszyć słowa: just, yet, already, lately/recently.

   recently (=lately)	ostatnio, niedawno
   yet	już(?)*, jeszcze(nie)**
   already	już
   just	właśnie, dopiero co

   * – w pytaniach
   ** – w przeczeniach

   Przykłady:

   Hes broken his arm (and hes still wearing plaster).
   * Ive talked to him (and now I know what he thinks about it).Ive called a taxi. (Its coming now.)Have you called a taxi yet?Ive already called a taxi. (You dont need to call.)* The children have washed their hands. (Their hands are clean.)

   * Zobacz też porównie czasów Present Perfect i Past Simple w zakładce Present Perfect vs Past Simple

3. Czasu Present Perfect możemy użyć, gdy czynność miała miejsce w bieżącym okresie czasu, wyrażonym zwrotami typu: today, this morning, this week, this month, this year.

   Przykłady:

   She hasnt been to school this week.

   Have you had anything to eat today?

4. Gdy do czynności lub stanu bieżącego dodajemy od
   jakiego już czasu ta czynność trwa, np. since 2015,
   for two years, wówczas zdanie takie wymaga użycia czasu Present Perfect.

   for (2 days)	od/przez (dwa dni)
   since (last Monday)	od (zeszłego poniedziałku)
   since ever	od zawsze

   Przykłady:

   She lives in Krakow.
   ^{Present Simple}

   She has lived in Krakow for 5 years.
   ^{Present Perfect}

   She has lived in Krakow since 2012.
   ^{Present Perfect}

   Wszystkie 3 powyższe zdania tłumaczymy polskim czasem teraźniejszym czyli …. mieszka …. .
   Pozostałe użycia czasu Present Perfect (I. II. III.) tłumaczymy polskim czasem przeszłym.

   Znaczenia słów: for i since, mimo że mogą być tłumaczone polskim słowem od, są różne, gdyż for opisuje okres czasu, a since moment w którym ten okres się rozpoczął.

   He has worked as a bus driver since he left school*
   Pracuje jako kierowca autobusu odkąd skończył szkołę.

   *Zamiast daty możemy podać jakieś wydarzenie przeszłe jako
   moment rozpoczęcia tego okresu.

   W pytaniach o czas trwania danej czynności/stanu używamy fraz: how long oraz since when.

   Przykłady:

   • How long has she lived in Krakow?
   • Since when have you known each other?

   Imiesłów gone to vs been to vs been in”

   Formy gone używamy tylko w znaczeniu aktualnej nieobecności
   (z racji wyjazdu bądź wyjścia), natomiast, gdy mówimy o odbytej
   podróży lub pobycie, użyjemy formy been to.

   Przykłady

   1. He has gone to Warsaw. => Wyjechał do Warszawy(= Jest w drodze bądźjuż w Warszawie.)
   2. He has been to Warsaw twice this week. = > W tym tygodniu był 2 razy w Warszawie.
   3. He has been in Warsaw for 2 weeks. => Jest w Warszawie od 2 tygodni. (= Obecnie wciąż tam przebywa.)

   * Uwaga:
   Gdybyśmy nawet zamiast był powiedzieli:
   W tym tygodniu już 2 razy wyjeżdżał do Warszawy
   to nadal musimy użyć słowa been to a nie gone, ponieważ
   ów wyjeżdżający już wrócił.

Ćwiczenie
Wstaw odpowiednie słowo.

1. Have you _________ ridden a horse?
2. He has worked here _________ 20 years.
3. Shes never _________ to Poland.
4. Have you finished eating _________?
5. Theyve ________ abroad. Theyll be back next week.

Opracowanie: Marek Czekaj

Inne czasy teraźniejsze

• Present Simple
• Present Continuous
• Present Perfect Continuous