FORMA
Stronę bierną tworzymy według szablonu: be (czasownik “być”) + done (imiesłów przeszły)
Odpowiednia forma czasownika be oddaje czas gramatyczny zdania, natomiast imiesłów przeszły jest niezmiennym elementem zdania w każdym możliwym czasie.
Oto przykłady zdań:
- Present Simple: These things are often used.
- Past Simple: These things were often used.
- Present Perfect: These things have never been used. Future Simple: These things will be used.
- Present Continuous: These things *are being used now.
- Past Continuous: These things *were being used then.
oraz ich tłumaczenia: Te rzeczy są/były/będą używane. Te rzeczy zostały użyte.
Pytania tworzymy poprzez przestawienie czasownika posiłkowego przed podmiot, a przeczenia poprzez dodanie “not” – podobnie jak w czasie: Present Continuous , Present Perfect , Future Simple czy Past Continuous.
Odwiedź też zakładkę: Pytania – inwersja – słowo posiłkowe.
*Normalnie czasownika “być” (be) podobnie jak know, understand czy like nie używamy w czasach Continuous.
Stąd niepoprawne są zdania:
She’s being tired.
They aren’t knowing.
I’m understanding.
Jednak w stronie biernej czas Continuous musi być użyty dla opisania czynności wykonywanej w danej chwili.
*Odwiedź tez zakładkę NON-CONTINUOUS VERBS.
UŻYCIE
Stronę bierną, podobnie jak w języku polskim, używa się wówczas, gdy nie jest ważny wykonawca, lecz sam fakt działania, wykonania, np. „wyremontowano, użyto, spotyka się, można spotkać, produkuje się, uważa się” itp.
Jeśli jednak chcemy wymienić przez kogo coś zostało zrobione, możemy na końcu zdania dodać wykonawcę.
Przykłady:
This newspaper is read by young people.
America was discovered in 1492 by Christopher Columbus.
ZAMIANA STRONY CZYNNEJ NA BIERNĄ
Przy zamianie zdania ze strony czynnej na bierną wykonywana rzecz staje się podmiotem, a czasownik być (w stronie biernej) ma czas zgodny z czasem czasownika strony czynnej.
They repaired this road last year. [Past Simple]
This road was repaired last year. [Past Simple]
They will repair this road next year. [Future Simple]
This road will be repaired next year. [Future Simple]
Niektóre polskie zdania w stronie czynnej, z czasownikiem ze słowem „się” są w j.angielskim tłumaczone stroną bierną, np.
zdziwić się – be surprised: They were surprised.
urodzić się – be born: I was born in March. interesować się – be interested: He’s interested in sport.
nazywać się – be called: What is it called?
STRONA BIERNA – ZDANIA TYPU: “Kazano …. /Pozwolono …. /Uważa się …. /Mówi się ….”
Przykłady zdań i ich tłumaczenia:
She has been given something to eat.
Dano jej coś do zjedzenia.
You’re not allowed to smoke here.
Nie wolno tutaj palić.
I was told to come the next day.
Powiedziano mi, żebym przyszedł następnego dnia.
They’ve been told to stay there.
Kazano im tam zostać.
Cztery powyższe przykłady w dosłownym tłumaczeniu mogą wydawać się „dziwne”, bo chociażby pierwsze zdanie wydaje się informować jakby to “ją (tę dziewczynę/kobietę) komuś dano”.
Spróbujmy w tłumaczeniu użyć nieco innych czasowników np.
Dano jej = Obdarowano ją = Została obdarowana;
Nie pozwolono ci = Nie jesteś upoważniony;
Poinformowano/poinstruowano mnie = Zostałem poinstruowany.
Teraz kostrukcja staje się bardziej zrozumiała i przystająca do szablonu strony biernej w języku polskim.
Inne podobne przykłady to:
He’s believed to be Adam’s son.
Sądzi się , że on jest synem Adama.
He’s said to have married Anna.
Mówi się , że poślubił Annę.
Ćwiczenie 1
Zamień zdania w stronie czynnej na stronę bierną.
- They make these cars in Japan. ____________________________________________
- They have built two new factories this year. ____________________________________________
- People have to pay taxes. ____________________________________________
- Who wrote it? ____________________________________________
- Students are doing a lot of work. ____________________________________________
- Ćwiczenie 2
Przetłumacz zdania.
- Jak to się nazywa? ____________________________________________
- On nie interesuje się historią. ____________________________________________
- Ona urodziła się w Polsce. ____________________________________________
- Widziano go w Warszawie miesiąc temu. ____________________________________________
- Kazano nam zostawić to pudło pod drzwiami. ____________________________________________
Opracowanie: Marek Czekaj
